عبدالاحمد فیض

چرا فرار در وزارت خارجه؟

وزارت خارجه ممثل منافع ، اقتدار، هویت وجایگاه کشوردرعرصه روابط بین المللی است که بوسیله نمایندگی های سیاسی کشوردردول متحابه یا کشورهای میزبان درپرتوقوانین ملی و هنجارهای حاکم درمناسبات دیپلوماتیک انجام میگیرد. فلهذا باتوجه به اهمیت ومبرمیت اصل روابط دیپلوماتیک درنظام بین المللی، استخدام وگزینش مأمورین و کارمندان عرصه دیپلوماتیک بربنیاد معیارهای معین وبا درنظرداشت اصل وطندوستی، وفاداری به ارزشهای ملی واصل تخصص صورت می پذیرد، که بادریغ دربیش ازیکنیم دهه گذشته اصول فوق درروند استخدام وتقرریهای کارمندان وزارت امورخارجه همواره درانحصارمحافل وحلقات معین قرارداشته که داشتن سهم درتقررچندین سفیرودیپلومات را لازمه همکاری با دولت ونماد قدرت بدون چون چرا خویش تلقی مینماید فلهذا این سهمیه بندی وتقسیم پستهای وزارت خارجه فی مابین افراد، احزاب وگروه های ذینفوذ وقدرتمند بدون رعایت اصل مسلکی بودن و وفاداری به مصالح وارزشهای ملی نه تنها کماکان ادامه داشته؛ بلکه درموارد متعددی مردم شاهد ظهوراختلافات ومنازعات فی مابین سران حکومت وزورمندان درامرگزینش افراد مرتبط به آنها درنمایندگیهای سیاسی کشوردر خارج بوده است.

لذا بی نیازازتذکرمیدانم که روند استخدام مامورین وکارمندان دیپلوماتیک درنمایندگیهای سیاسی کشورقطع نظراز سطح روابط ، پیوسته ومستمربا قانونشکنی های سازمانیافته وفساد گسترده توأم بوده ومعدود مقرریهای دروزارت امورخارجه خواهند بود که فساد دران نقش نداشته باشد. هکذا طوریکه اذعان گردید که نمایندگی های سیاسی در انحصارافراد وگروه های صاحب زور و زر درداخل وخارج ساختارقدرت قراردارد؛ ازینرو بیشترین افرادی که بحیث سفیر ویا دررده های پائین درنمایندگیهای سیاسی افغانستان تقررحاصل نموده ویا مینماید اکثراً افراد غیرمسلکی ودر فقدان فهم لازم ازويژه گی های کاری مواجه هستند، که لزوماً یک دیپلومات بایست آنرا دقیقن درک ودرحین انجام ماموریت به نمایندگی ازدولت ومردمش بدون کوچکترین تعلل وتساحل انجام دهد.

افزون برین فساد ونقض آشکارقانون درپروسه مقرریها دروزارت خارجه صرفاً به سهمیه قدرتمندان وزورگویان درامرمعرفی افراد مورد نظرشان محدود نگردیده؛ بلکه قدرتمندان معلوم الحال نیز وجود دارد که اکثریت اعضای خانواده وی درکشورهای مختلف بحیث سفراء ویا سکرتران درنمایندکیهای سیاسی مفلوج افغانستان با کسب امتیازات گسترده تقررحاصل نموده است ولذا مقرریهای ازینگونه کلیه تمهیدات وپیش زمینه های فساد، موضعگیری آمیخته با  تبیعض رادربرابرافغانان مقیم درخارج کشور، وتخطی های گسترده ازاصول ونورمهای دیپلوماتیک در کشورهای میزبان را فراهم نموده است.

لازم به یاد دهانی است که درجنب کلیه عوامل وفکتورها که درآفرینش فساد درزمینه استخدام منسوبین وزارت خارجه نقش دارد همانا اراده اولیه بخش قابل توجه ازپرسونل وزارت خارجه مبنی برتقرری آنان درخارج کشور نه به هدف خدمت به افغانستان است؛ بلکه فرصت طلبانی هستند که بعلت بی باوری نسبت به فردای بهتردرکشور با سوء استفاده ازامکانات دولتی و دارائیهای ملت بخون خفته وفقیرکشوردرخارج گماشته شده وبا دلسردی وعدم پا بندی به ارزشهای ملی ومسؤولیت وظیفوی تا زمانی به حضورش درنمایندگیهای سیاسی درخارج ادامه میدهند که کابل به ادامه کارش درسمت که قراردارد موافق بوده درغیرآن به همه معیارهای وطندوستی، ملی واخلاقی پشت پاء زده وبا مقادیرعظیم پول که ازکیسه تهی مردم بدست آورده است راه فرار را درپیش میگیرند. چنانچه به تأسی ازگزار شات وسایل مفاهمه جمعی داخلی درطی چند سال اخیربیش ازدوصد تن ازکارمندان سفارتهای کشورتاسطح سفیر بعدازانفصال ازپستهای شان دیگردرمقروزارت خارجه حاضرنشده؛ بل درکشورمیزبان ویا کشورسومی درصفوف متقاضیان پناهندگی ای پیوسته است که بدلایل ، بیکاری، فقر وبی ثباتی با قبولی مرگ راه پرمخاطره ونا خواسته ترک وطن را درپیش گرفته اند. فلهذا تداوم وضعیت موجود درنحوه استخدام کارمندان، اعطای سهم به قدرتمندان دروزارت خارجه وعدم رعایت اصل شایستگی وتخصص نه تنها نقض آشکارقانون پنداشته شده وبه فساد گسترده می انجامد،بلکه تداوم وضعیت موجود به کاهش اعتبار افغانستان درسطح جهانی وفروپاشی کامل وشرم آور دستگاه دیپلوماسی کشورمنتهی خواهند شد.